زمان تقریبی مطالعه: 4 دقیقه
 

ابن سحنون (دائرة‌المعارف‌مؤلفان‌اسلامی)






ابوعبدالله محمد بن سحنون تنوخی (۲۰۲-۲۵۶ق)، ملقب به ابن سحنون، از فقیهان و محدثان مالکی مذهب قرن سوم هجری قمری در قیروان بود.


۱ - معرفی اجمالی



ابوعبدالله محمد بن عبدالسلام (سحنون) بن سعید تنوخی قیروانی، ملقب به ابن سحنون، اهل قیروان بود. در سال ۲۰۲ق و به نقلی ۲۰۰ق به دنیا آمد و علم فقه را نزد پدرش، و علم حدیث را از ابن ابی حسان، موسی بن معاویه و دیگران فرا گرفت. او برای کسب علوم بیشتر راهی مشرق شد و با علمای مدینه دیدار کرد و از محضر ابومصعب زهری و ابن کاسب بهره‌مند گردید. قاضی عیاضی می‌نویسد: ابن سحنون در فقه مالکی به درجات عالیه‌ای رسید، به طوری که در بیشتر علوم زمانه‌اش همچون فقه، حدیث و غیره استاد و اهل‌نظر بود و علمای رجال او را محدثی ثقه دانسته‌اند. او سپس می‌افزاید: وی حدود دویست تالیف داشت.

۲ - وفات



در سفر دیگری که به مشرق داشت، در سال ۲۵۶ق در ساحل از دنیا رفت. جنازه‌اش را به قیروان برگرداندند و در باب نافع به خاک سپردند. ذهبی مرگ تنوخی را در سال ۲۶۵ق آورده است.

۳ - تالیفات



آثارش عبارت‌اند از:
المسند فی الحدیث الحجة علی القدریه الحجة علی النصاری الامامه الرّد علی البکریة الورع الرّد علی الشافعی الرّد علی اهل البدع الایمان و الرّد علی اهل الشرک السیر (در بیست فصل) التاریخ (در شش فصل) آداب المتناظرین (در دو فصل) الّرد علی اهل العراق (به صورت پرسش و پاسخ در پنج کتاب) کتاب الکبیر (حاوی صد جزء که بیست جزء در سیر، بیست و پنج جزء در امثال، ده جزء در آداب قضاء، پنج جزء در فرائض، چهار جزء در اقرار، چهار جزء در تاریخ و طبقات و مابقی در فنون دیگر از علوم) الجامع که در آن حدود شصت باب از فنون علم جمع‌آوری شده است و کتابی درباره معلمان و رساله‌ای درباره سنت تحریم المسکر رسالة فی من سبّ النبی (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم)، احکام القرآن اجوبة محمد بن سحنون الرسالة السحنونیة رسالة فی فقه المالکیه الزهد و الامانة الاباحة تفسیر الموطا طبقات العلماء الاشربة غریب الحدیث و شرح اربعة کتب من المدوّنه. مدوّنه کتابی از عبدالرحمان بن قاسم درباره فروعات مذهب مالکی می‌باشد که محمد بن عبدالسلام شرحی بر چهار کتاب آن نوشته است.
[۱۲] مالکی، عبدالله بن محمد، ریاض النفوس، ج۱، ص۴۴۳.
[۱۴] ابن دباغ، عبدالرحمان بن محمد، معالم الایمان، ج۲، ص۷۹.


۴ - پانویس


 
۱. زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۶، ص۲۰۵.    
۲. ابن فرحون، ابراهیم بن علی، الدیباج المذهب، ج۲، ص۱۶۹.    
۳. قاضی یحصبی، عیاض بن موسی، ترتیب المدارک، ج۴، ص۲۰۴.    
۴. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۰، ص۱۶۹.    
۵. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۳، ص۶۱.    
۶. ابن فرحون، ابراهیم بن علی، الدیباج المذهب، ج۲، ص۱۷۱-۱۷۲.    
۷. زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۶، ص۲۰۵.    
۸. صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۳، ص۷۲.    
۹. قاضی یحصبی، عیاض بن موسی، ترتیب المدارک، ج۴، ص۲۰۷.    
۱۰. بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۱۷.    
۱۱. ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ج۳، ص۲۸۳.    
۱۲. مالکی، عبدالله بن محمد، ریاض النفوس، ج۱، ص۴۴۳.
۱۳. یافعی، عبدالله بن اسعد، مرآة الجنان، ج۲، ص۱۳۳.    
۱۴. ابن دباغ، عبدالرحمان بن محمد، معالم الایمان، ج۲، ص۷۹.
۱۵. ذهبی، محمد بن احمد، العبر، ج۱، ص۳۸۱.    
۱۶. ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، لسان المیزان، ج۵، ص۲۵۹.    
۱۷. شیرازی، ابراهیم بن علی، طبقات الفقهاء، ص۱۵۷.    
۱۸. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۲۰، ص۱۶۳.    


۵ - منبع



• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، ج۱، ص۶۷۹، برگرفته از مقاله «محمد تنوخی».






آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.